Manuel Mier y Terán: biografia, wojny, śmierć

Manuel Mier y Terán⁚ biografia, wojny, śmierć

Manuel Mier y Terán był wybitnym meksykańskim wojskowym, inżynierem i kartografem, który odegrał znaczącą rolę w historii Meksyku i Teksasu w XIX wieku. Jego życie i kariera były nierozerwalnie związane z kluczowymi wydarzeniami, takimi jak wojna o niepodległość Meksyku, rewolucja Teksańska i wojna meksykańsko-amerykańska.

Wprowadzenie

Manuel Mier y Terán, urodzony w 1791 roku w mieście Monterrey w Nowej Hiszpanii, był postacią kluczową dla historii Meksyku i Teksasu. Jego życie i kariera były nierozerwalnie związane z przełomowymi wydarzeniami, które kształtowały te regiony w XIX wieku. Był on nie tylko utalentowanym wojskowym, ale także wybitnym inżynierem i kartografem, którego praca miała znaczący wpływ na rozwój tych obszarów.

Mier y Terán odgrywał kluczową rolę w wojnie o niepodległość Meksyku, walcząc po stronie ruchu niepodległościowego. Jego umiejętności wojskowe i strategiczne przyniosły mu uznanie i awans w szeregach armii meksykańskiej. Po odzyskaniu niepodległości przez Meksyk, Mier y Terán poświęcił się eksploracji i kartografii, prowadząc ekspedycję, która miała fundamentalne znaczenie dla zrozumienia i rozwoju regionu Teksasu.

Jednakże jego życie i kariera nie były pozbawione konfliktów. Mier y Terán był zaangażowany w spory z Tejanos, meksykańskimi osadnikami w Teksasie, co doprowadziło do napięć i konfliktów, które ostatecznie przyczyniły się do wybuchu rewolucji Teksańskiej. W późniejszych latach Mier y Terán brał udział w wojnie meksykańsko-amerykańskiej, walcząc po stronie Meksyku. Jego życie zakończyło się tragicznie, gdy został pojmany i zmarł w niewoli podczas wojny.

Biografia Manuela Mier y Terána stanowi fascynujące studium życia człowieka, który odgrywał kluczową rolę w kształtowaniu historii Meksyku i Teksasu. Jego życie i kariera są świadectwem złożoności i dramatyzmu epoki, w której żył, i jego dziedzictwo nadal odbija się echem w historii tych regionów;

Wczesne życie i edukacja

Manuel Mier y Terán urodził się 17 września 1791 roku w Monterrey, w Nowej Hiszpanii, w rodzinie o długiej tradycji wojskowej. Jego ojciec, José Antonio Mier y Noriega, był oficerem armii hiszpańskiej, a jego matka, María de Jesús Terán, pochodziła z zamożnej rodziny. Wczesne lata życia Mier y Terána były kształtowane przez atmosferę kolonialnej Nowej Hiszpanii, gdzie dominowały tradycje wojskowe i religijne.

Mier y Terán otrzymał staranne wykształcenie, które przygotowało go do przyszłej kariery wojskowej. Uczęszczał do prestiżowego Colegio de San Ildefonso w Meksyku, gdzie zdobył solidne podstawy wiedzy w dziedzinie matematyki, geometrii i inżynierii. Jego zdolności intelektualne i zainteresowania naukowe szybko stały się widoczne, co zapowiadało przyszłą karierę wojskową i naukową.

Po ukończeniu edukacji w Colegio de San Ildefonso, Mier y Terán wstąpił do Królewskiej Akademii Sztuki Wojennej w Sewilli, w Hiszpanii. Tam zdobył wysokie wykształcenie wojskowe, które miało znaczący wpływ na jego późniejsze życie. W Akademii studiował strategię wojskową, taktykę, inżynierię wojskową i kartografię. To właśnie w Sewilli Mier y Terán rozwinął swoje umiejętności i pasję do inżynierii i kartografii, które miały stać się kluczowe w jego późniejszej karierze.

Kariera wojskowa

Po ukończeniu Królewskiej Akademii Sztuki Wojennej w Sewilli, Manuel Mier y Terán rozpoczął służbę w armii hiszpańskiej. Jego kariera wojskowa rozpoczęła się w 1810 roku, w czasach, gdy Nowa Hiszpania znajdowała się w stanie fermentu, a ruchy niepodległościowe nabierały rozmachu. Mier y Terán, będąc lojalnym poddanym hiszpańskiej korony, początkowo walczył po stronie hiszpańskich sił kolonialnych.

Jednakże podczas wojny o niepodległość Meksyku, Mier y Terán zmienił strony i przyłączył się do ruchu niepodległościowego. Jego decyzja była prawdopodobnie podyktowana przekonaniem o słuszności walki o niepodległość Meksyku. Mier y Terán, jako utalentowany wojskowy i strateg, szybko awansował w szeregach armii meksykańskiej. Jego umiejętności w inżynierii i kartografii okazały się nieocenione podczas walk o niepodległość.

Mier y Terán odegrał kluczową rolę w kilku ważnych bitwach wojny o niepodległość Meksyku. Jego wiedza z zakresu inżynierii wojskowej i strategii pozwoliła mu na opracowanie skutecznych planów obronnych i ofensywnych, co przyczyniło się do sukcesów armii meksykańskiej. Po odzyskaniu niepodległości przez Meksyk, Mier y Terán kontynuował służbę wojskową, stając się jednym z czołowych dowódców armii meksykańskiej.

Służba w armii hiszpańskiej

Po ukończeniu Królewskiej Akademii Sztuki Wojennej w Sewilli, Manuel Mier y Terán rozpoczął służbę w armii hiszpańskiej. Jego kariera wojskowa rozpoczęła się w 1810 roku, w czasach, gdy Nowa Hiszpania znajdowała się w stanie fermentu, a ruchy niepodległościowe nabierały rozmachu. Mier y Terán, będąc lojalnym poddanym hiszpańskiej korony, początkowo walczył po stronie hiszpańskich sił kolonialnych.

Początkowo Mier y Terán służył w szeregach hiszpańskiej armii w Nowej Hiszpanii, biorąc udział w operacjach przeciwko rewolucjonistom walczącym o niepodległość. Jego umiejętności inżynieryjne i kartograficzne okazały się przydatne w budowie fortyfikacji i w planowaniu działań wojskowych. Mier y Terán szybko awansował w szeregach armii hiszpańskiej, zdobywając uznanie za swoje umiejętności i poświęcenie.

Okres służby Mier y Terána w armii hiszpańskiej był czasem intensywnych walk i napięć. Był świadkiem brutalności wojny i doświadczył jej traumatycznych skutków. Jednakże jego doświadczenie w armii hiszpańskiej miało kluczowe znaczenie dla jego przyszłej kariery. Zdobył cenne doświadczenie wojskowe, które miało się okazać nieocenione w późniejszych latach, kiedy przyłączył się do ruchu niepodległościowego w Meksyku.

Wojna o niepodległość Meksyku

Wojna o niepodległość Meksyku (1810-1821) była przełomowym wydarzeniem w historii Meksyku. Manuel Mier y Terán, początkowo lojalny wobec hiszpańskiej korony, stopniowo zaczął kwestionować swoje przekonania i dostrzegał słuszność walki o niepodległość Meksyku. W 1813 roku, podczas bitwy o Puente de Calderón, Mier y Terán przeszedł na stronę ruchu niepodległościowego.

Zmiana stron była dla Mier y Terána decyzją odważną i ryzykowną. W armii meksykańskiej szybko zyskał uznanie za swoje umiejętności wojskowe i strategiczne. Jego wiedza z zakresu inżynierii i kartografii okazała się nieoceniona podczas walk o niepodległość. Mier y Terán odegrał kluczową rolę w kilku ważnych bitwach, takich jak bitwa o Monterrey (1821), gdzie jego umiejętności inżynieryjne pomogły w obronie miasta przed wojskami hiszpańskimi.

Wojna o niepodległość Meksyku była dla Mier y Terána okresem intensywnego rozwoju i zdobywania doświadczenia wojskowego. Walczył u boku wybitnych dowódców, takich jak Agustín de Iturbide, i zdobył cenne doświadczenie w prowadzeniu działań wojennych. Po zwycięstwie ruchu niepodległościowego, Mier y Terán został odznaczony za swoją służbę i awansowany na wysokie stanowisko w armii meksykańskiej.

Eksploracja i kartografia

Po odzyskaniu niepodległości przez Meksyk, Manuel Mier y Terán poświęcił się eksploracji i kartografii. Jego pasja do inżynierii i kartografii, rozwinięta podczas służby w armii hiszpańskiej, znalazła nowe zastosowanie w służbie młodego narodu meksykańskiego. Mier y Terán zdawał sobie sprawę z konieczności dokładnego poznania i zmapowania terytorium Meksyku, aby zapewnić jego rozwój i bezpieczeństwo.

W 1827 roku Mier y Terán został mianowany przez rząd meksykański na stanowisko komisarza granicznego i otrzymał zadanie zbadania i zmapowania regionu Teksasu. Jego ekspedycja, znana jako Ekspedycja Mier y Terána, miała na celu zbadanie i zmapowanie terytorium Teksasu, a także zbadanie sytuacji politycznej i społecznej w regionie. Ekspedycja Mier y Terána była pierwszym poważnym wysiłkiem mającym na celu zbadanie i zmapowanie regionu Teksasu po uzyskaniu przez Meksyk niepodległości.

Ekspedycja Mier y Terána trwała od 1827 do 1828 roku i obejmowała podróż przez terytorium Teksasu od Zatoki Meksykańskiej aż do rzeki Red River. Mier y Terán sporządził szczegółowe mapy regionu, które zawierały informacje o rzeźbie terenu, roślinności, zasobach naturalnych i ludności. Jego mapy były niezwykle dokładne i stały się podstawą do przyszłych badań i rozwoju regionu Teksasu.

Ekspedycja Mier y Terán

Ekspedycja Mier y Terána, zorganizowana w 1827 roku, była kluczowym wydarzeniem w historii eksploracji i kartografii Teksasu. Manuel Mier y Terán, mianowany przez rząd meksykański na komisarza granicznego, miał za zadanie zbadanie i zmapowanie regionu, a także zbadanie sytuacji politycznej i społecznej w Teksasie. Ekspedycja miała na celu zbadanie i zmapowanie terytorium Teksasu, a także zbadanie sytuacji politycznej i społecznej w regionie;

Ekspedycja Mier y Terána rozpoczęła się od Zatoki Meksykańskiej i trwała przez wiele miesięcy, prowadząc przez terytorium Teksasu aż do rzeki Red River. Mier y Terán, wraz ze swoją ekipą, dokumentował swoje odkrycia, prowadząc szczegółowe obserwacje i pomiary. Ekspedycja była niezwykle ważna, ponieważ dostarczyła cennych informacji o geografii, zasobach naturalnych i ludności regionu.

Podczas swojej ekspedycji Mier y Terán zauważył rosnący wpływ anglojęzycznych osadników w Teksasie, co budziło obawy o przyszłość tego regionu. Jego raporty, które zawierały dokładne mapy i analizę sytuacji politycznej, stały się kluczowym dokumentem dla rządu meksykańskiego, który starał się zdefiniować i zabezpieczyć swoje granice w Teksasie. Ekspedycja Mier y Terána była nie tylko ważnym osiągnięciem w dziedzinie eksploracji i kartografii, ale także miała znaczący wpływ na relacje między Meksykiem a Stanami Zjednoczonymi, a także na przyszłość Teksasu.

Wpływ na kartografię

Ekspedycja Mier y Terána miała znaczący wpływ na rozwój kartografii Teksasu. Mier y Terán, będąc utalentowanym inżynierem i kartografem, sporządził szczegółowe mapy regionu, które zawierały informacje o rzeźbie terenu, roślinności, zasobach naturalnych i ludności. Jego mapy były niezwykle dokładne i stanowiły podstawę do przyszłych badań i rozwoju regionu Teksasu.

Mier y Terán wykorzystał swoje umiejętności inżynieryjne i kartograficzne, aby stworzyć mapy, które były o wiele bardziej dokładne niż wcześniejsze mapy tego regionu. Jego mapy zawierały szczegółowe informacje o rzekach, górach, lasach, równinach i innych cechach geograficznych Teksasu. Dodatkowo Mier y Terán zaznaczył na swoich mapach położenie osad, dróg i szlaków handlowych, co dostarczyło cennych informacji o ludności i infrastrukturze regionu.

Mapy stworzone przez Mier y Terána były niezwykle ważne dla rozwoju Teksasu. Pomogły one w planowaniu rozwoju infrastruktury, takich jak drogi, mosty i kanały. Dodatkowo mapy Mier y Terána były wykorzystywane przez rząd meksykański do zarządzania terytorium Teksasu i do monitorowania rozwoju osadnictwa w regionie.

Rola w rewolucji Teksańskiej

Choć Manuel Mier y Terán był lojalnym obywatelem Meksyku i służył w armii meksykańskiej, jego rola w rewolucji Teksańskiej była złożona i kontrowersyjna. Podczas swojej ekspedycji w 1827 roku, Mier y Terán zauważył rosnący wpływ anglojęzycznych osadników w Teksasie, co budziło obawy o przyszłość tego regionu. W swoim raporcie dla rządu meksykańskiego, Mier y Terán zalecił wprowadzenie bardziej restrykcyjnych przepisów dotyczących imigracji z USA i wzmocnienie kontroli nad regionem.

Te zalecenia spotkały się z oporem ze strony Tejanos, meksykańskich osadników w Teksasie, którzy obawiali się, że restrykcyjne przepisy ograniczą ich wolność i rozwój. Napięcia między Tejanos a rządem meksykańskim wzrosły, a raport Mier y Terána stał się jednym z czynników, które przyczyniły się do wybuchu rewolucji Teksańskiej w 1836 roku.

Mier y Terán nie brał udziału w rewolucji Teksańskiej, jednak jego raporty i zalecenia miały znaczący wpływ na sytuację polityczną w Teksasie. Tejanos, którzy sprzeciwiali się polityce rządu meksykańskiego, widzieli w raporcie Mier y Terána potwierdzenie swoich obaw i wykorzystali go jako argument w walce o niepodległość. Rewolucja Teksańska, w której Tejanos walczyli u boku anglojęzycznych osadników, doprowadziła do powstania Republiki Teksasu, a następnie do aneksji Teksasu przez Stany Zjednoczone.

Konflikt z Tejanos

Podczas swojej ekspedycji w 1827 roku, Manuel Mier y Terán zauważył rosnący wpływ anglojęzycznych osadników w Teksasie, co budziło obawy o przyszłość tego regionu. W swoim raporcie dla rządu meksykańskiego, Mier y Terán zalecił wprowadzenie bardziej restrykcyjnych przepisów dotyczących imigracji z USA i wzmocnienie kontroli nad regionem. Te zalecenia spotkały się z oporem ze strony Tejanos, meksykańskich osadników w Teksasie, którzy obawiali się, że restrykcyjne przepisy ograniczą ich wolność i rozwój.

Tejanos, którzy byli zaznajomieni z kulturą i językiem hiszpańskim, czuli się marginalizowani przez rząd meksykański. Mier y Terán, w swoim raporcie, skupił się na zagrożeniu ze strony anglojęzycznych osadników, ignorując potrzeby i obawy Tejanos. To zaostrzyło napięcia między Tejanos a rządem meksykańskim, a raport Mier y Terána stał się jednym z czynników, które przyczyniły się do wybuchu rewolucji Teksańskiej w 1836 roku.

Konflikt między Mier y Teránem a Tejanos był symptomem głębszych problemów, które istniały w Teksasie. Rząd meksykański miał trudności z zarządzaniem rozległym terytorium Teksasu i z pogodzeniem potrzeb Tejanos z polityką centralistyczną. Raport Mier y Terána, pomimo dobrych intencji, przyczynił się do pogłębienia tych problemów i do eskalacji napięć, które ostatecznie doprowadziły do rewolucji Teksańskiej.

Wpływ na wojnę

Choć Manuel Mier y Terán nie brał udziału w rewolucji Teksańskiej, jego raporty i zalecenia miały znaczący wpływ na sytuację polityczną w Teksasie i na przebieg wojny. Tejanos, którzy sprzeciwiali się polityce rządu meksykańskiego, widzieli w raporcie Mier y Terána potwierdzenie swoich obaw i wykorzystali go jako argument w walce o niepodległość.

Raport Mier y Terána, który podkreślał rosnący wpływ anglojęzycznych osadników w Teksasie, wzmocnił obawy Tejanos o ich przyszłość. Tejanos, którzy byli zaznajomieni z kulturą i językiem hiszpańskim, czuli się marginalizowani przez rząd meksykański. Raport Mier y Terána, pomimo dobrych intencji, stał się narzędziem w rękach Tejanos, którzy walczyli o autonomię i o zachowanie swojej tożsamości kulturowej.

Rewolucja Teksańska, w której Tejanos walczyli u boku anglojęzycznych osadników, doprowadziła do powstania Republiki Teksasu, a następnie do aneksji Teksasu przez Stany Zjednoczone. Choć Mier y Terán nie brał udziału w walkach, jego raporty i zalecenia miały znaczący wpływ na przebieg wydarzeń, które doprowadziły do wybuchu rewolucji i do zmiany granic między Meksykiem a Stanami Zjednoczonymi.

Wojna Meksykańsko-Amerykańska

W 1846 roku wybuchła wojna meksykańsko-amerykańska, która miała znaczący wpływ na losy obu krajów. Manuel Mier y Terán, będąc lojalnym obywatelem Meksyku, ponownie stanął w obliczu konfliktu zbrojnego. Mier y Terán, pomimo swojego wieku i doświadczenia, zgłosił się do służby w armii meksykańskiej. Jego doświadczenie wojskowe i wiedza strategiczna były cenne dla armii meksykańskiej, która walczyła o obronę swojego terytorium przed inwazją amerykańską.

Mier y Terán, jako doświadczony wojskowy, brał udział w kilku bitwach wojny meksykańsko-amerykańskiej. Walczył z poświęceniem i odwagą, broniąc swojego kraju przed agresją amerykańską. Jednakże wojna meksykańsko-amerykańska zakończyła się klęską Meksyku, a Mier y Terán został pojmany przez wojska amerykańskie podczas bitwy o San Jacinto.

Pojmanie Mier y Terána było dla niego tragicznym zakończeniem długiej i bogatej kariery wojskowej. Był świadkiem klęski swojego kraju i został zmuszony do życia w niewoli. Wojna meksykańsko-amerykańska miała znaczący wpływ na historię Meksyku, a także na życie Manuela Mier y Terána, który poświęcił swoje życie służbie swojemu krajowi.

Służba w armii meksykańskiej

W 1846 roku, gdy wybuchła wojna meksykańsko-amerykańska, Manuel Mier y Terán, pomimo swojego wieku i doświadczenia, zgłosił się do służby w armii meksykańskiej. Jego doświadczenie wojskowe i wiedza strategiczna były cenne dla armii meksykańskiej, która walczyła o obronę swojego terytorium przed inwazją amerykańską. Mier y Terán, jako doświadczony wojskowy, brał udział w kilku bitwach wojny meksykańsko-amerykańskiej. Walczył z poświęceniem i odwagą, broniąc swojego kraju przed agresją amerykańską.

Mier y Terán, dzięki swojej wiedzy z zakresu inżynierii i kartografii, był cennym doradcą dla dowódców armii meksykańskiej. Jego doświadczenie w budowie fortyfikacji i w planowaniu działań wojennych okazało się nieocenione podczas walk z armią amerykańską. Mier y Terán, pomimo swojego wieku, był pełen zapału i determinacji, aby bronić swojej ojczyzny.

Służba Mier y Terána w armii meksykańskiej podczas wojny meksykańsko-amerykańskiej była ostatnim rozdziałem jego długiej i bogatej kariery wojskowej. Był świadkiem klęski swojego kraju i został zmuszony do życia w niewoli. Wojna meksykańsko-amerykańska miała znaczący wpływ na historię Meksyku, a także na życie Manuela Mier y Terána, który poświęcił swoje życie służbie swojemu krajowi.

Bitwa o San Jacinto

Bitwa o San Jacinto, która rozegrała się 21 kwietnia 1836 roku, była decydującym starciem wojny o niepodległość Teksasu. Manuel Mier y Terán, będąc wówczas w służbie armii meksykańskiej, brał udział w tej bitwie, która miała tragiczne konsekwencje dla niego.

Podczas bitwy o San Jacinto, wojska meksykańskie pod dowództwem generała Santa Anny zostały zaskoczone przez armię Teksasu pod dowództwem Samuela Houstona. Bitwa zakończyła się zdecydowanym zwycięstwem Teksasu, co doprowadziło do klęski armii meksykańskiej i do zdobycia przez Teksas niepodległości.

Manuel Mier y Terán, walcząc po stronie armii meksykańskiej, został pojmany przez wojska Teksasu podczas bitwy o San Jacinto. Pojmanie Mier y Terána było dla niego tragicznym zakończeniem długiej i bogatej kariery wojskowej. Był świadkiem klęski swojego kraju i został zmuszony do życia w niewoli. Bitwa o San Jacinto miała znaczący wpływ na historię Teksasu, a także na życie Manuela Mier y Terána, który poświęcił swoje życie służbie swojemu krajowi.

Śmierć i dziedzictwo

Manuel Mier y Terán, po pojmaniu podczas bitwy o San Jacinto, został przetransportowany do Teksasu, gdzie przebywał w niewoli. Warunki w niewoli były trudne, a Mier y Terán cierpiał z powodu choroby i braku opieki medycznej. Niestety, jego zdrowie pogarszało się, a w 1836 roku, zaledwie kilka miesięcy po pojmaniu, zmarł w niewoli w Teksasie.

Śmierć Manuela Mier y Terána była stratą dla Meksyku. Był on wybitnym wojskowym, inżynierem i kartografem, który odgrywał kluczową rolę w historii Meksyku i Teksasu. Jego wkład w rozwój tych regionów był znaczący, a jego dziedzictwo nadal odbija się echem w historii tych krajów.

Mier y Terán, poprzez swoje ekspedycje i mapy, przyczynił się do rozwoju kartografii Teksasu i do lepszego zrozumienia tego regionu. Jego raporty miały znaczący wpływ na politykę rządu meksykańskiego w Teksasie, a jego działania miały wpływ na przebieg rewolucji Teksańskiej. Choć jego życie zakończyło się tragicznie, dziedzictwo Manuela Mier y Terána nadal inspiruje i przypomina o złożoności historii Meksyku i Teksasu.

Śmierć w niewoli

Po pojmaniu podczas bitwy o San Jacinto, Manuel Mier y Terán został przetransportowany do Teksasu, gdzie przebywał w niewoli. Warunki w niewoli były trudne, a Mier y Terán cierpiał z powodu choroby i braku opieki medycznej. Niestety, jego zdrowie pogarszało się, a w 1836 roku, zaledwie kilka miesięcy po pojmaniu, zmarł w niewoli w Teksasie.

Śmierć Mier y Terána w niewoli była tragicznym zakończeniem jego długiej i bogatej kariery wojskowej. Był świadkiem klęski swojego kraju i został zmuszony do życia w trudnych warunkach. Jego śmierć była stratą dla Meksyku, ponieważ był on wybitnym wojskowym, inżynierem i kartografem, który odgrywał kluczową rolę w historii Meksyku i Teksasu.

Śmierć Mier y Terána w niewoli była symbolem tragedii wojny i jej wpływu na życie poszczególnych ludzi. Był on lojalnym obywatelem Meksyku, który poświęcił swoje życie służbie swojemu krajowi. Jego śmierć w niewoli była przypomnieniem o kosztach konfliktu zbrojnego i o ludzkim dramacie, który towarzyszy wojnie.

Wpływ na historię

Manuel Mier y Terán, pomimo tragicznego końca, pozostawił po sobie znaczące dziedzictwo, które miało wpływ na historię Meksyku i Teksasu. Jego wkład w rozwój tych regionów był znaczący, a jego działania miały wpływ na przebieg kluczowych wydarzeń, takich jak wojna o niepodległość Meksyku, rewolucja Teksańska i wojna meksykańsko-amerykańska.

Mier y Terán, poprzez swoje ekspedycje i mapy, przyczynił się do rozwoju kartografii Teksasu i do lepszego zrozumienia tego regionu. Jego raporty miały znaczący wpływ na politykę rządu meksykańskiego w Teksasie, a jego działania miały wpływ na przebieg rewolucji Teksańskiej.

Choć Mier y Terán nie był bezpośrednio odpowiedzialny za wybuch rewolucji Teksańskiej, jego raporty i zalecenia, które podkreślały rosnący wpływ anglojęzycznych osadników, przyczyniły się do eskalacji napięć między Tejanos a rządem meksykańskim. Jego dziedzictwo jest złożone i kontrowersyjne, jednak jego wkład w rozwój kartografii Teksasu i jego wpływ na relacje między Meksykiem a Stanami Zjednoczonymi są niezaprzeczalne.