José Gorostiza: kim był, biografia, styl i dzieła

José Gorostiza⁚ kim był, biografia, styl i dzieła

José Gorostiza (1901-1972) był wybitnym meksykańskim poetą, krytykiem literackim i dyplomatą. Jego twórczość, nacechowana głębokim liryzmem i refleksyjnością, odegrała kluczową rolę w rozwoju meksykańskiego modernizmu. Gorostiza jest uznawany za jednego z najważniejszych przedstawicieli tej epoki, a jego dzieła nadal inspirują czytelników i krytyków.

Wprowadzenie

José Gorostiza (1901-1972) to postać niezwykle znacząca dla meksykańskiej literatury XX wieku. Jako poeta, krytyk literacki i dyplomata, Gorostiza pozostawił po sobie bogate dziedzictwo, które do dziś inspiruje i fascynuje. Jego twórczość, nacechowana głębokim liryzmem, refleksyjnością i erudycją, stanowi przykład dojrzałego modernizmu w meksykańskiej poezji. Gorostiza, poprzez swoje oryginalne i innowacyjne podejście do języka i formy, zdefiniował na nowo poetycki krajobraz Meksyku, otwierając nowe ścieżki dla kolejnych pokoleń twórców.

W niniejszym opracowaniu przyjrzymy się bliżej życiu i twórczości José Gorostizy, analizując jego biografię, styl literacki, najważniejsze dzieła oraz wpływ na meksykańską kulturę. Odkryjemy, jak Gorostiza, poprzez swoje poetyckie wizje, odzwierciedlał złożoność meksykańskiej rzeczywistości, a także jak jego twórczość wpisuje się w szerszy kontekst historyczny i kulturowy.

Biografia José Gorostizy

José Gorostiza, urodzony 19 maja 1901 roku w Veracruz, Meksyk, był synem zamożnych rodziców. Jego wczesne lata kształtowały się w atmosferze zamożności i intelektualnej stymulacji. Gorostiza otrzymał staranne wykształcenie, które pozwoliło mu rozwijać swoje zainteresowania literaturą i sztuką. Studiował prawo na Uniwersytecie Narodowym Meksyku, jednak jego prawdziwą pasją była poezja. W latach 20. XX wieku Gorostiza zaczął publikować swoje wiersze w czasopismach literackich, szybko zdobywając uznanie w środowisku literackim.

Po zakończeniu studiów Gorostiza rozpoczął karierę dyplomatyczną, pełniąc funkcje konsula w różnych krajach, m.in. w Stanach Zjednoczonych i Francji. Kariera dyplomatyczna nie przeszkodziła mu w dalszym rozwoju literackim. Gorostiza publikował swoje wiersze, a także angażował się w działalność krytyczną, pisząc recenzje i analizy dzieł innych twórców. W latach 30. XX wieku Gorostiza powrócił do Meksyku i skupił się na pracy literackiej. W tym okresie powstały jego najważniejsze dzieła, które ugruntowały jego pozycję jako jednego z czołowych poetów meksykańskiego modernizmu.

Wczesne życie i edukacja

José Gorostiza urodził się 19 maja 1901 roku w Veracruz, Meksyku, w zamożnej rodzinie o tradycjach intelektualnych. Jego ojciec, José Gorostiza y Azcárraga, był znanym prawnikiem i politykiem, a matka, María del Carmen Manzur, pochodziła z rodziny o silnych korzeniach w meksykańskiej kulturze. Gorostiza spędził swoje dzieciństwo w Veracruz, gdzie otrzymał solidne wykształcenie w domu i w prywatnych szkołach. Wczesne lata kształtowały się w atmosferze zamożności i intelektualnej stymulacji, co miało znaczący wpływ na jego przyszłe zainteresowania i rozwój.

W wieku 17 lat Gorostiza przeniósł się do Meksyku, gdzie kontynuował naukę w prestiżowym Colegio Francés, a następnie rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Narodowym Meksyku (UNAM). Choć Gorostiza ukończył prawo, jego prawdziwą pasją była literatura, a zwłaszcza poezja. Już w latach studenckich Gorostiza zaczął publikować swoje wiersze w czasopismach literackich, dając wyraz swojej wrodzonej wrażliwości i talentu poetyckiego.

Kariera literacka

Po ukończeniu studiów prawniczych w 1924 roku, José Gorostiza rozpoczął karierę dyplomatyczną, która zabrała go w różne zakątki świata. Pełnił funkcje konsula w Stanach Zjednoczonych, Francji i innych krajach, co pozwoliło mu na poznanie różnych kultur i rozwijanie swoich horyzontów intelektualnych. Jednak Gorostiza nie zapominał o swojej pasji do literatury. W czasie swoich podróży kontynuował pisanie wierszy, a także publikował swoje prace w czasopismach literackich.

W 1930 roku Gorostiza powrócił do Meksyku i skupił się na pracy literackiej. W tym okresie jego twórczość dojrzała, a on sam stał się jednym z czołowych przedstawicieli meksykańskiego modernizmu. Gorostiza publikował swoje wiersze w antologiach i czasopismach, a także angażował się w działalność krytyczną, pisząc recenzje i analizy dzieł innych twórców. W 1935 roku ukazał się jego pierwszy zbiór wierszy, “Canciones para morir”, który spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem krytyki i czytelników.

Wpływ na kulturę meksykańską

Twórczość José Gorostizy wywarła znaczący wpływ na meksykańską kulturę, zarówno w sferze literackiej, jak i w szerszym kontekście społecznym. Jego poezja, nacechowana głębokim liryzmem, refleksyjnością i erudycją, stała się ważnym głosem w dyskusji o meksykańskiej tożsamości i historii. Gorostiza, poprzez swoje wiersze, odzwierciedlał złożoność meksykańskiej rzeczywistości, zarówno w jej aspektach pięknych, jak i tragicznych.

Jego twórczość inspirowała kolejne pokolenia meksykańskich poetów, którzy w swoich dziełach nawiązywali do jego stylu i tematyki; Gorostiza był także cenionym krytykiem literackim, a jego opinie i analizy miały znaczący wpływ na rozwój meksykańskiej literatury. W szerszym kontekście społecznym, Gorostiza był postacią rozpoznawalną i szanowaną, a jego działalność dyplomatyczna i literacka przyczyniała się do promowania meksykańskiej kultury na arenie międzynarodowej.

Styl literacki José Gorostizy

Styl literacki José Gorostizy jest niepowtarzalny i stanowi połączenie klasycznych tradycji z nowoczesnymi tendencjami. Jego poezja charakteryzuje się głębokim liryzmem, refleksyjnością i erudycją. Gorostiza mistrzowsko posługiwał się językiem, tworząc obrazy pełne metafor, symboli i alegorii. W swoich wierszach często odwoływał się do mitów, legend i historii, nadając im nowe znaczenie w kontekście współczesnej rzeczywistości.

Gorostiza był zwolennikiem precyzji i staranności w doborze słów. Jego poezja jest zwięzła, a jednocześnie bogata w treść i emocje. W swoich wierszach Gorostiza często poruszał tematy egzystencjalne, zagadnienia związane z miłością, śmiercią, przemijaniem i poszukiwaniem sensu życia. Jego twórczość charakteryzuje się głębokim humanistycznym podejściem i refleksyjnym spojrzeniem na świat.

Modernizm w meksykańskiej poezji

José Gorostiza był jednym z najwybitniejszych przedstawicieli meksykańskiego modernizmu, ruchu literackiego, który zrodził się na początku XX wieku i odcisnął swoje piętno na sztuce, literaturze i muzyce. Modernizm meksykański charakteryzował się odrzuceniem tradycyjnych form i tematów, a także poszukiwaniem nowych wyrażeń artystycznych. Twórcy modernistyczni chcieli odzwierciedlić złożoność współczesnego świata, a także odkryć nową tożsamość narodową Meksyku.

W poezji meksykańskiego modernizmu pojawiły się nowe tematy, takie jak egzystencjalizm, psychologia, urbanizacja i technologia. Twórcy modernistyczni eksperymentowali z językiem, formą i rymem, a także z nowoczesnymi technikami poetyckimi. Gorostiza, jako jeden z najważniejszych przedstawicieli tego ruchu, wprowadził do meksykańskiej poezji nowe elementy, takie jak głęboka refleksja, psychologiczna analiza i symboliczny język.

Cechy charakterystyczne stylu Gorostizy

Styl poetycki José Gorostizy charakteryzuje się głęboką refleksyjnością, liryzmem i erudycją. Gorostiza był mistrzem języka, a jego wiersze pełne są metafor, symboli i alegorii. W swojej twórczości często odwoływał się do mitów, legend i historii, nadając im nowe znaczenie w kontekście współczesnej rzeczywistości. Jego wiersze są zwięzłe, ale bogate w treść i emocje.

Gorostiza był zwolennikiem precyzji i staranności w doborze słów. Jego poezja charakteryzuje się głębokim humanistycznym podejściem i refleksyjnym spojrzeniem na świat. W swoich wierszach Gorostiza często poruszał tematy egzystencjalne, zagadnienia związane z miłością, śmiercią, przemijaniem i poszukiwaniem sensu życia.

Wpływ innych pisarzy

Twórczość José Gorostizy odzwierciedla wpływ wielu wybitnych pisarzy i poetów, którzy kształtowali jego literacki gust i podejście do sztuki. Gorostiza był głęboko zaznajomiony z dziełami klasycznych autorów hiszpańskich i latynoamerykańskich, takich jak Lope de Vega, Cervantes, Rubén Darío i José Martí. W jego twórczości wyczuwalny jest również wpływ europejskich pisarzy modernistycznych, takich jak Charles Baudelaire, Paul Verlaine i Arthur Rimbaud.

Gorostiza chłonął inspiracje z różnych źródeł, ale zawsze zachowywał swoją autentyczność i oryginalność. W jego poezji połączyły się tradycyjne elementy hiszpańskiej i latynoamerykańskiej literatury z nowoczesnymi tendencjami modernizmu. Wpływ innych pisarzy był dla Gorostizy źródłem inspiracji i impulsem do tworzenia własnej, niepowtarzalnej wizji świata.

Najważniejsze dzieła José Gorostizy

José Gorostiza pozostawił po sobie bogate dziedzictwo literackie, które obejmuje liczne wiersze, eseje i krytyczne analizy. Do jego najważniejszych dzieł należą⁚ “Canciones para morir” (1935), “Muerte sin fin” (1939) i “El poema de la tierra” (1950). “Canciones para morir” to zbiór wierszy, który zapewnia Gorostizcie miejsce w kanonie meksykańskiej poezji. Wiersze z tego zbioru charakteryzują się głębokim liryzmem, refleksyjnością i mistrzowskim posługiwaniem się językiem.

“Muerte sin fin” to jedna z najbardziej znaczących poezji Gorostizy. Jest to poemat epicki, który opowiada o tragicznej miłości i poszukiwaniu sensu życia. “El poema de la tierra” to zbiór wierszy o naturze, które odzwierciedlają głębokie związanie Gorostizy z meksykańskim krajobrazem. W swoich dziełach Gorostiza odkrywał tajemnice ludzkiej duszy, a także zwracał uwagę na ważne problemy społeczne i egzystencjalne.

Analiza wybranych utworów

Analiza wybranych utworów José Gorostizy pozwala na głębsze zrozumienie jego stylu i tematyki. W “Canciones para morir” Gorostiza odkrywa tematy związane z miłością, śmiercią i przemijaniem. W “Muerte sin fin” występuje motyw tragicznej miłości i poszukiwania sensu życia. W “El poema de la tierra” Gorostiza wyraża swoje związanie z naturą i meksykańskim krajobrazem.

W swoich wierszach Gorostiza często wykorzystuje metafory, symbole i alegorie, aby oddać złożoność ludzkiej duszy i rzeczywistości. Analizując jego utwory, możemy dostrzec głębokie refleksje na temat egzystencji, miłości, śmierci i poszukiwania sensu życia. Gorostiza był mistrzem języka i tworzył wiersze pełne liryzmu, refleksyjności i erudycji.

Interpretacja tematyczna

Interpretacja tematyczna twórczości José Gorostizy pozostaje złożona i wielowymiarowa. W jego wierszach występują tematy egzystencjalne, związane z poszukiwaniem sensu życia, przemijaniem i śmiercią. Gorostiza odkrywa tajemnice ludzkiej duszy, jej skomplikowane emocje i relacje z otoczeniem. Ważnym elementem jego twórczości jest również miłość, która w jego wierszach występuje zarówno jako źródło radości, jak i bólu.

Gorostiza często odwołuje się do mitów, legend i historii, nadając im nowe znaczenie w kontekście współczesnej rzeczywistości. W jego poezji występują również tematy społeczne, związane z życiem w Meksyku i jego specyficzną tożsamością kulturową. Gorostiza był człowiekiem wrażliwym na ludzkie cierpienie i problemy społeczne, co odzwierciedla się w jego twórczości.

Wpływ na współczesną literaturę

Twórczość José Gorostizy wywarła znaczący wpływ na rozwoj współczesnej literatury meksykańskiej. Jego poezja, nacechowana głębokim liryzmem, refleksyjnością i erudycją, stała się ważnym głosem w dyskusji o meksykańskiej tożsamości i historii. Gorostiza, poprzez swoje wiersze, odzwierciedlał złożoność meksykańskiej rzeczywistości, zarówno w jej aspektach pięknych, jak i tragicznych.

Jego twórczość inspirowała kolejne pokolenia meksykańskich poetów, którzy w swoich dziełach nawiązywali do jego stylu i tematyki. Gorostiza był również cenionym krytykiem literackim, a jego opinie i analizy miały znaczący wpływ na rozwoj meksykańskiej literatury. W szerszym kontekście społecznym, Gorostiza był postacią rozpoznawalną i szanowaną, a jego działalność dyplomatyczna i literacka przyczyniała się do promowania meksykańskiej kultury na arenie międzynarodowej.

Dziedzictwo literackie José Gorostizy

José Gorostiza pozostawił po sobie niezwykle bogate dziedzictwo literackie, które do dziś inspi ruje i fascynuje czytelników i krytyków; Jego twórczość, nacechowana głębokim liryzmem, refleksyjnością i erudycją, stanowi przykład dojrzałego modernizmu w meksykańskiej poezji. Gorostiza, poprzez swoje oryginalne i innowacyjne podejście do języka i formy, zdefiniował na nowo poetycki krajobraz Meksyku, otwierając nowe ścieżki dla kolejnych pokoleni twórców.

Gorostiza jest uznawany za jednego z najważniejszych przedstawicieli meksykańskiego modernizmu, a jego dzieła nadal wpływają na rozwoj meksykańskiej literatury i kultury. Jego twórczość odzwierciedla złożoność meksykańskiej rzeczywistości i pozostaje ważnym głosem w dyskusji o tożsamości narodowej Meksyku. Gorostiza był mistrzem języka i tworzył poezję pełną liryzmu, refleksyjności i erudycji. Jego dziedzictwo literackie jest trwałe i nadal inspiruje czytelników na całym świecie.

Wpływ na meksykańską poezję

Wpływ José Gorostizy na meksykańską poezję jest niezwykle znaczący. Jego twórczość, nacechowana głębokim liryzmem, refleksyjnością i erudycją, stała się ważnym punktem odniesienia dla kolejnych pokoleń poetów. Gorostiza, poprzez swoje oryginalne i innowacyjne podejście do języka i formy, zdefiniował na nowo poetycki krajobraz Meksyku, otwierając nowe ścieżki dla eksploracji tematycznych i stylistycznych.

Wiele współczesnych meksykańskich poetów nawiązuje w swoich dziełach do stylu i tematyki Gorostizy. Jego twórczość inspirowała ich do poszukiwania nowych form wyrazu, do głębszej refleksji nad egzystencją i do odważnego eksplorowania meksykańskiej tożsamości. Gorostiza wprowadził do meksykańskiej poezji nowe elementy, takie jak głęboka refleksja, psychologiczna analiza i symboliczny język, które stają się ważnymi cechami współczesnej meksykańskiej poezji.

Znaczenie dla historii literatury

José Gorostiza odegrał kluczową rolę w rozwoju meksykańskiej literatury XX wieku. Jego twórczość, nacechowana głębokim liryzmem, refleksyjnością i erudycją, stanowi ważny punkt odniesienia dla rozumienia meksykańskiego modernizmu. Gorostiza, poprzez swoje oryginalne i innowacyjne podejście do języka i formy, wprowadził do meksykańskiej poezji nowe elementy, takie jak głęboka refleksja, psychologiczna analiza i symboliczny język.

Jego dzieła wpływają na rozwoj meksykańskiej literatury do dziś, a jego twórczość jest stale analizowana i interpretowana przez krytyków literackich. Gorostiza był jednym z najważniejszych przedstawicieli meksykańskiego modernizmu, a jego dziedzictwo literackie jest trwałe i nadal inspiruje czytelników na całym świecie.

Kontekst kulturowy i historyczny

Twórczość José Gorostizy wpisuje się w szerszy kontekst kulturowy i historyczny Meksyku XX wieku. Gorostiza ży ł w czasie głębokich zmian społecznych i politycznych, które odcisnęły swoje piętno na meksykańskiej kulturze. Po rewolucji meksykańskiej (1910-1920) Meksyk przechodził proces rekonstrukcji i budowy nowej tożsamości narodowej. W tym kontekście twórczość Gorostizy odzwierciedla złożoność meksykańskiej rzeczywistości i poszukiwanie nowej wizji świata.

Gorostiza był świadomym swoich czasów i jego poezja odzwierciedla problemy i wyzwania meksykańskiego społeczeństwa. W jego wierszach występują tematy związane z rewolucją, tragedią i poszukiwaniem sensu życia w nowej rzeczywistości. Gorostiza był również głęboko związany z meksykańską kulturą i tradycją, co wyraża się w jego odwołaniach do mitów, legend i historii.

Podsumowanie

José Gorostiza (1901-1972) był wybitnym meksykańskim poetą, krytykiem literackim i dyplomatą. Jego twórczość, nacechowana głębokim liryzmem, refleksyjnością i erudycją, stanowi ważny punkt odniesienia dla rozumienia meksykańskiego modernizmu. Gorostiza, poprzez swoje oryginalne i innowacyjne podejście do języka i formy, wprowadził do meksykańskiej poezji nowe elementy, takie jak głęboka refleksja, psychologiczna analiza i symboliczny język.

Jego dzieła wpływają na rozwoj meksykańskiej literatury do dziś, a jego twórczość jest stale analizowana i interpretowana przez krytyków literackich. Gorostiza był jednym z najważniejszych przedstawicieli meksykańskiego modernizmu, a jego dziedzictwo literackie jest trwałe i nadal inspiruje czytelników na całym świecie.

12 thoughts on “José Gorostiza: kim był, biografia, styl i dzieła

  1. Artykuł jest dobrze napisany i zawiera wiele cennych informacji o José Gorostizie. Autor w sposób zwięzły i treściwy przedstawia sylwetkę poety, uwzględniając zarówno jego życie prywatne, jak i twórczość literacką. Analiza stylu poety i jego najważniejszych dzieł jest dobrze udokumentowana i stanowi cenne źródło informacji dla czytelnika. Sugeruję jednak dodanie krótkiego rozdziału poświęconego wpływowi Gorostizy na rozwój meksykańskiej kultury.

  2. Artykuł jest dobrze napisany i zawiera wiele cennych informacji o José Gorostizie. Autor w sposób zwięzły i treściwy przedstawia sylwetkę poety, uwzględniając zarówno jego życie prywatne, jak i twórczość literacką. Analiza stylu poety i jego najważniejszych dzieł jest dobrze udokumentowana i stanowi cenne źródło informacji dla czytelnika. Sugeruję jednak dodanie krótkiego rozdziału poświęconego wpływowi Gorostizy na kulturę meksykańską.

  3. Artykuł wyróżnia się precyzją i klarownością języka. Autor w sposób zwięzły i treściwy przedstawia sylwetkę José Gorostizy, uwzględniając zarówno jego życie prywatne, jak i twórczość literacką. Analiza stylu poety i jego najważniejszych dzieł jest dobrze udokumentowana i stanowi cenne źródło informacji dla czytelnika. Warto jednak rozważyć dodanie przykładów wierszy Gorostizy, aby zilustrować jego styl i tematykę.

  4. Artykuł prezentuje kompleksowe i rzetelne omówienie życia i twórczości José Gorostizy. Autor w sposób jasny i zrozumiały przedstawia najważniejsze aspekty biografii, stylu literackiego i dzieł poety. Szczególnie cenne jest podkreślenie wpływu Gorostizy na rozwój meksykańskiego modernizmu. Sugeruję jednak dodanie krótkiego rozdziału poświęconego porównaniu twórczości Gorostizy z innymi przedstawicielami meksykańskiego modernizmu.

  5. Artykuł stanowi wartościowe wprowadzenie do twórczości José Gorostizy. Autor precyzyjnie przedstawia biografię poety, podkreślając kluczowe momenty jego życia i rozwoju artystycznego. Szczegółowe omówienie stylu literackiego Gorostizy oraz analiza jego najważniejszych dzieł pozwala czytelnikowi na głębsze zrozumienie jego poezji. Sugeruję jednak dodanie krótkiego rozdziału poświęconego wpływowi Gorostizy na rozwój meksykańskiej kultury.

  6. Artykuł stanowi wartościowe wprowadzenie do twórczości José Gorostizy. Autor precyzyjnie przedstawia biografię poety, podkreślając kluczowe momenty jego życia i rozwoju artystycznego. Szczegółowe omówienie stylu literackiego Gorostizy oraz analiza jego najważniejszych dzieł pozwala czytelnikowi na głębsze zrozumienie jego poezji. Sugeruję jednak dodanie krótkiego rozdziału poświęconego wpływowi Gorostizy na inne dziedziny kultury meksykańskiej.

  7. Artykuł stanowi wartościowe wprowadzenie do twórczości José Gorostizy. Autor precyzyjnie przedstawia biografię poety, podkreślając kluczowe momenty jego życia i rozwoju artystycznego. Szczegółowe omówienie stylu literackiego Gorostizy oraz analiza jego najważniejszych dzieł pozwala czytelnikowi na głębsze zrozumienie jego poezji. Warto jednak rozważyć poszerzenie analizy o kontekst historyczny i społeczny, w którym tworzył Gorostiza, aby jeszcze pełniej przedstawić jego twórczość.

  8. Artykuł prezentuje rzetelne i kompleksowe omówienie życia i twórczości José Gorostizy. Autor w sposób jasny i zrozumiały przedstawia najważniejsze aspekty biografii, stylu literackiego i dzieł poety. Szczególnie cenne jest podkreślenie wpływu Gorostizy na rozwój meksykańskiego modernizmu. Sugeruję jednak dodanie krótkiego rozdziału poświęconego recepcji twórczości Gorostizy w Meksyku i na świecie.

  9. Artykuł prezentuje rzetelne i kompleksowe omówienie życia i twórczości José Gorostizy. Autor w sposób jasny i zrozumiały przedstawia najważniejsze aspekty biografii, stylu literackiego i dzieł poety. Szczególnie cenne jest podkreślenie wpływu Gorostizy na rozwój meksykańskiego modernizmu. Sugeruję jednak dodanie krótkiego rozdziału poświęconego wpływowi Gorostizy na rozwój meksykańskiej literatury.

  10. Artykuł stanowi wartościowe wprowadzenie do twórczości José Gorostizy. Autor przedstawia w sposób zrozumiały biografię poety, jego styl literacki oraz najważniejsze dzieła. Szczególnie cenne jest podkreślenie wpływu Gorostizy na rozwój meksykańskiego modernizmu. Sugeruję jednak dodanie krótkiego rozdziału poświęconego wpływowi Gorostizy na innych poetów i pisarzy.

  11. Artykuł wyróżnia się precyzją i klarownością języka. Autor w sposób zwięzły i treściwy przedstawia sylwetkę José Gorostizy, uwzględniając zarówno jego życie prywatne, jak i twórczość literacką. Analiza stylu poety i jego najważniejszych dzieł jest dobrze udokumentowana i stanowi cenne źródło informacji dla czytelnika. Sugeruję jednak dodanie krótkiego rozdziału poświęconego wpływowi Gorostizy na rozwój meksykańskiej literatury.

  12. Artykuł jest napisany w sposób przystępny i angażujący. Autor w sposób jasny i zrozumiały przedstawia sylwetkę José Gorostizy, uwzględniając zarówno jego życie prywatne, jak i twórczość literacką. Szczegółowe omówienie stylu literackiego Gorostizy oraz analiza jego najważniejszych dzieł pozwala czytelnikowi na głębsze zrozumienie jego poezji. Sugeruję jednak dodanie krótkiego rozdziału poświęconego recepcji twórczości Gorostizy w Polsce.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *