Geologia Wenezueli: okresy, formacje, cechy

Geologia Wenezueli⁚ okresy, formacje, cechy

Wenezuela, położona w północnej części Ameryki Południowej, charakteryzuje się zróżnicowaną i złożoną geologią, ukształtowaną przez długą i dynamiczną historię geologiczną․

Wprowadzenie

Geologia Wenezueli jest niezwykle zróżnicowana, odzwierciedlając długą i złożoną historię geologiczną tego kraju․ Wenezuela obejmuje szeroki zakres jednostek geologicznych, w tym starożytne tarcze prekambryjskie, potężne łańcuchy górskie Andów, rozległe baseny sedymentacyjne i rozległe równiny․ Ta różnorodność geologiczna doprowadziła do powstania bogactwa zasobów naturalnych, w tym ropy naftowej, gazu ziemnego, rud metali i minerałów․ Jednocześnie, złożona geologia Wenezueli wiąże się z występowaniem potencjalnych zagrożeń geologicznych, takich jak trzęsienia ziemi, osuwiska i powodzie․

W tym opracowaniu przedstawimy szczegółowy przegląd geologii Wenezueli, skupiając się na kluczowych okresach geologicznych, formacjach skalnych, cechach geologicznych oraz ich znaczeniu dla zasobów naturalnych, zagrożeń i perspektyw rozwoju kraju․

Historia geologiczna Wenezueli

Historia geologiczna Wenezueli sięga miliardów lat wstecz, obejmując wszystkie główne okresy geologiczne․ Jej ewolucja była kształtowana przez złożone procesy tektoniczne, wulkaniczne i sedymentacyjne, które doprowadziły do powstania obecnego krajobrazu․

Pierwsze skały w Wenezueli powstały w Prekambrie, tworząc starożytną tarczę Gujańską, która stanowi podstawę dla większości północnej części kraju․ W Paleozoiku, w wyniku erozji i sedymentacji, powstały osady piaskowców, łupków i wapieni, które obecnie stanowią podstawę dla wielu formacji geologicznych․ W Mezozoiku, w wyniku rozpadu superkontynentu Pangei, obszar Wenezueli był poddany intensywnym procesom tektonicznym i sedymentacyjnym, co doprowadziło do powstania rozległych basenów sedymentacyjnych․ W Kenozoiku, w wyniku orogenezy andyjskiej, powstały potężne łańcuchy górskie Andów, które dominują nad zachodnią częścią Wenezueli․ W tym samym okresie, w wyniku ruchów tektonicznych, powstały również baseny naftowe, które są obecnie kluczowym zasobem naturalnym kraju․

Prekambryjskie podłoże

Podstawę geologiczną Wenezueli stanowi prekambryjska tarcza Gujańska, która jest jednym z najstarszych obszarów skorupy ziemskiej na świecie․ Tarcza ta składa się głównie ze skał metamorficznych i magmowych, powstałych w wyniku intensywnych procesów tektonicznych i wulkanicznych, które miały miejsce ponad 2,5 miliarda lat temu․ Skały te są silnie zmetamorfizowane i zniekształcone, co świadczy o ich długiej i złożonej historii․

Tarcza Gujańska jest zbudowana głównie z gnejsów, łupków krystalicznych, kwarcytów i granitów․ Te starożytne skały są bardzo odporne na erozję i stanowią podstawę dla wielu górskich i wyżynnych obszarów Wenezueli, takich jak Góry Gujańskie i Sierra Parima․ Tarcza Gujańska jest również ważnym źródłem minerałów, takich jak złoto, diamenty i żelazo․

Paleozoik⁚ erozja i sedymentacja

W Paleozoiku, trwającym od około 541 do 252 milionów lat temu, obszar Wenezueli był poddany intensywnym procesom erozji i sedymentacji․ Tarcza Gujańska, będąc wyniesioną ponad poziom morza, ulegała erozji, a powstałe osady transportowane były przez rzeki i wiatr do otaczających basenów sedymentacyjnych․ W tych basenach osadzały się piaskowce, łupki, wapienie i dolomity, tworząc grube warstwy skał osadowych․

W późnym Paleozoiku, w karbonie i permie, obszar Wenezueli był częścią superkontynentu Pangei․ W tym czasie nastąpiło zlodowacenie, które doprowadziło do powstania lodowców, które erodowały i transportowały skały, tworząc charakterystyczne osady glacjalne․ W tym okresie, w wyniku ruchów tektonicznych, nastąpiły również deformacje i fałdowania skał osadowych, co doprowadziło do powstania struktur geologicznych, które są obecnie widoczne na powierzchni․

Mezozoik⁚ rozpad Pangei i tworzenie się basenów sedymentacyjnych

Mezozoik, trwający od około 252 do 66 milionów lat temu, był okresem intensywnych ruchów tektonicznych, które doprowadziły do rozpadu superkontynentu Pangei i powstania nowych kontynentów․ W tym czasie obszar Wenezueli znajdował się na skraju rozpadającej się Pangei, co doprowadziło do powstania licznych basenów sedymentacyjnych․

W triasie i jurze, w wyniku erozji i sedymentacji, powstały grube warstwy piaskowców, łupków i wapieni, które obecnie stanowią podstawę dla wielu formacji naftowych w Wenezueli․ W kredzie, w wyniku intensywnych procesów wulkanicznych, powstały rozległe skały wulkaniczne, które są obecnie widoczne w niektórych regionach Wenezueli․ W tym okresie, w wyniku ruchu płyt tektonicznych, nastąpiły również deformacje i fałdowania skał osadowych, co doprowadziło do powstania struktur geologicznych, które są obecnie widoczne na powierzchni․

Kenozoik⁚ orogeneza andyjská i rozwój basenów naftowych

Kenozoik, trwający od około 66 milionów lat do dziś, był okresem intensywnych ruchów tektonicznych, które doprowadziły do powstania łańcuchów górskich Andów i rozwoju basenów naftowych w Wenezueli․ W wyniku zderzenia płyt tektonicznych, obszar zachodniej Wenezueli został poddany intensywnym procesom fałdowania i wypiętrzania, co doprowadziło do powstania potężnych gór Andów․

W tym samym czasie, w wyniku ruchów tektonicznych, powstały również rozległe baseny sedymentacyjne, w których gromadziły się osady organiczne, które z czasem przekształciły się w ropę naftową i gaz ziemny․ Baseny te, takie jak basen Maracaibo, są obecnie najważniejszymi regionami wydobycia ropy naftowej w Wenezueli․ W późnym Kenozoiku, w wyniku erozji i sedymentacji, powstały również rozległe równiny, które pokrywają znaczną część Wenezueli․

Główne jednostki geologiczne

Geologia Wenezueli charakteryzuje się występowaniem kilku głównych jednostek geologicznych, które odzwierciedlają jej długą i złożoną historię geologiczną․ Każda z tych jednostek ma unikalne cechy geologiczne, które wpływają na krajobraz, zasoby naturalne i zagrożenia geologiczne kraju․

Do głównych jednostek geologicznych Wenezueli należą⁚ Tarcza Gujańska, System górski Andów i Baseny sedymentacyjne․ Tarcza Gujańska, będąca starożytną platformą prekambryjską, stanowi podstawę dla większości północnej części Wenezueli․ System górski Andów, powstały w wyniku orogenezy andyjskiej, dominuje nad zachodnią częścią kraju․ Baseny sedymentacyjne, powstałe w wyniku erozji i sedymentacji, rozciągają się na znacznej części Wenezueli, tworząc rozległe równiny i doliny․

Tarcza Gujańska

Tarcza Gujańska, będąca starożytną platformą prekambryjską, stanowi podstawę dla większości północnej części Wenezueli․ Jest to jeden z najstarszych obszarów skorupy ziemskiej na świecie, datowany na ponad 2,5 miliarda lat․ Tarcza ta składa się głównie ze skał metamorficznych i magmowych, które powstały w wyniku intensywnych procesów tektonicznych i wulkanicznych․

Skały tarczy Gujańskiej są silnie zmetamorfizowane i zniekształcone, co świadczy o ich długiej i złożonej historii․ Składają się głównie z gnejsów, łupków krystalicznych, kwarcytów i granitów․ Te starożytne skały są bardzo odporne na erozję i stanowią podstawę dla wielu górskich i wyżynnych obszarów Wenezueli, takich jak Góry Gujańskie i Sierra Parima․ Tarcza Gujańska jest również ważnym źródłem minerałów, takich jak złoto, diamenty i żelazo․

System górski Andów

System górski Andów, ciągnący się wzdłuż zachodniego wybrzeża Ameryki Południowej, stanowi dominującą cechę geologiczną zachodniej Wenezueli․ Góry te powstały w wyniku orogenezy andyjskiej, która rozpoczęła się w późnym mezozoiku i trwała w kenozoiku․ W tym czasie, w wyniku zderzenia płyt tektonicznych, obszar zachodniej Wenezueli został poddany intensywnym procesom fałdowania i wypiętrzania․

Góry Andy w Wenezueli charakteryzują się wysokimi szczytami, głębokimi dolinami i rozległymi płaskowyżami․ Składają się głównie ze skał osadowych, metamorficznych i magmowych, które zostały zdeformowane i zmetamorfizowane w wyniku orogenezy․ Góry te są ważnym źródłem wody, zasobów mineralnych i terenów rekreacyjnych․

Baseny sedymentacyjne

Baseny sedymentacyjne, rozciągające się na znacznej części Wenezueli, stanowią kluczową cechę geologiczną kraju․ Powstały w wyniku erozji i sedymentacji, które miały miejsce przez miliony lat․ W tych basenach, w wyniku gromadzenia się osadów organicznych, powstały bogate złoża ropy naftowej i gazu ziemnego․

Do najważniejszych basenów sedymentacyjnych Wenezueli należą⁚ basen Maracaibo, basen Orinoco i basen Llanos․ Basen Maracaibo, położony na zachodzie kraju, jest największym basenem naftowym w Wenezueli, a jego złoża są datowane na okres kredy i paleogenu․ Basen Orinoco, położony na południu kraju, jest bogaty w złoża ciężkiej ropy naftowej, a jego złoża są datowane na okres kredy․ Basen Llanos, rozciągający się na wschodzie kraju, jest bogaty w złoża gazu ziemnego, a jego złoża są datowane na okres paleogenu i neogenu․

Stratygrafia i formacje geologiczne

Stratygrafia Wenezueli, czyli nauka o kolejności i wzajemnych relacjach warstw skalnych, jest złożona i zróżnicowana․ W kraju występuje wiele formacji geologicznych, które reprezentują różne okresy geologiczne i środowiska sedymentacyjne․

W Wenezueli można wyróżnić szereg kluczowych formacji geologicznych, takich jak⁚ Grupa Roraima, Grupa Guayana, Grupa La Luna, Formacja Oficina, Formacja La Paz i Formacja Mesa․ Grupa Roraima, datowana na okres prekambryjskiego, stanowi podstawę dla tarczy Gujańskiej i składa się głównie ze skał metamorficznych i magmowych․ Grupa Guayana, datowana na okres paleozoiku, składa się głównie ze skał osadowych, takich jak piaskowce, łupki i wapienie․ Grupa La Luna, datowana na okres kredy, jest ważną formacją naftową, składającą się głównie z piaskowców i łupków․ Formacja Oficina, datowana na okres paleogenu, jest również ważną formacją naftową, składającą się głównie z piaskowców․ Formacja La Paz, datowana na okres miocenu, jest ważną formacją naftową, składającą się głównie z łupków․ Formacja Mesa, datowana na okres pliocenu, jest ważną formacją naftową, składającą się głównie z piaskowców․

Okresy geologiczne

Historia geologiczna Wenezueli obejmuje wszystkie główne okresy geologiczne, od prekambru po czwartorzęd․ Każdy z tych okresów charakteryzuje się specyficznymi procesami geologicznymi, które ukształtowały krajobraz i zasoby naturalne kraju․

W prekambrie, trwającym od około 4,54 miliarda lat do 541 milionów lat temu, powstała tarcza Gujańska, będąca starożytną platformą prekambryjską, która stanowi podstawę dla większości północnej części Wenezueli․ W Paleozoiku, trwającym od około 541 do 252 milionów lat temu, obszar Wenezueli był poddany intensywnym procesom erozji i sedymentacji, co doprowadziło do powstania grubego kompleksu skał osadowych․ W mezozoiku, trwającym od około 252 do 66 milionów lat temu, obszar Wenezueli był poddany intensywnym ruchom tektonicznym, które doprowadziły do rozpadu superkontynentu Pangei i powstania nowych kontynentów․ W kenozoiku, trwającym od około 66 milionów lat do dziś, obszar Wenezueli był poddany intensywnym ruchom tektonicznym, które doprowadziły do powstania łańcuchów górskich Andów i rozwoju basenów naftowych․

Kluczowe formacje geologiczne

W Wenezueli występuje wiele kluczowych formacji geologicznych, które odgrywają znaczącą rolę w kształtowaniu krajobrazu, zasobów naturalnych i zagrożeń geologicznych kraju․ Te formacje reprezentują różne okresy geologiczne i środowiska sedymentacyjne, a ich cechy fizyczne i skład mineralny wpływają na wykorzystanie terenu i zarządzanie zasobami․

Do najważniejszych formacji geologicznych Wenezueli należą⁚ Grupa Roraima, Grupa Guayana, Grupa La Luna, Formacja Oficina, Formacja La Paz i Formacja Mesa․ Grupa Roraima, datowana na okres prekambryjskiego, stanowi podstawę dla tarczy Gujańskiej i składa się głównie ze skał metamorficznych i magmowych․ Grupa Guayana, datowana na okres paleozoiku, składa się głównie ze skał osadowych, takich jak piaskowce, łupki i wapienie․ Grupa La Luna, datowana na okres kredy, jest ważną formacją naftową, składającą się głównie z piaskowców i łupków․ Formacja Oficina, datowana na okres paleogenu, jest również ważną formacją naftową, składającą się głównie z piaskowców․ Formacja La Paz, datowana na okres miocenu, jest ważną formacją naftową, składającą się głównie z łupków․ Formacja Mesa, datowana na okres pliocenu, jest ważną formacją naftową, składającą się głównie z piaskowców․

Cechy geologiczne

Geologia Wenezueli charakteryzuje się wieloma unikalnymi cechami geologicznymi, które wpływają na krajobraz, zasoby naturalne i zagrożenia geologiczne kraju․ Te cechy obejmują rzeźbę terenu, rodzaje skał i zasoby geologiczne․

Rzeźba terenu Wenezueli jest zróżnicowana, od wysokich szczytów Andów po rozległe równiny i doliny․ W kraju występują również liczne rzeki, jeziora i bagna․ Rodzaje skał występujących w Wenezueli obejmują skały magmowe, skały osadowe i skały metamorficzne․ Skały magmowe, takie jak granit i bazalt, występują głównie w tarczy Gujańskiej․ Skały osadowe, takie jak piaskowce, łupki i wapienie, występują głównie w basenach sedymentacyjnych․ Skały metamorficzne, takie jak gnejs i łupki krystaliczne, występują głównie w tarczy Gujańskiej․

Rzeźba terenu

Rzeźba terenu Wenezueli jest zróżnicowana, od wysokich szczytów Andów po rozległe równiny i doliny․ W kraju występują również liczne rzeki, jeziora i bagna․ Ta różnorodność krajobrazu jest wynikiem złożonej historii geologicznej Wenezueli, w tym ruchów tektonicznych, erozji i sedymentacji․

Góry Andy, ciągnące się wzdłuż zachodniego wybrzeża Wenezueli, charakteryzują się wysokimi szczytami, głębokimi dolinami i rozległymi płaskowyżami․ Na wschód od Andów rozciągają się rozległe równiny Llanos, które są pokryte trawą i stanowią ważny obszar rolniczy․ Na południu kraju znajdują się Góry Gujańskie, które charakteryzują się wysokimi płaskowyżami i głębokimi kanionami․ W północnej części Wenezueli znajdują się rozległe niziny przybrzeżne, które są pokryte lasami tropikalnymi i stanowią ważny obszar rolniczy․

Skały

W Wenezueli występują różne rodzaje skał, które reprezentują jej długą i złożoną historię geologiczną․ Te skały różnią się składem mineralnym, strukturą i wiekiem, a ich występowanie wpływa na krajobraz, zasoby naturalne i zagrożenia geologiczne kraju․

Do najważniejszych rodzajów skał występujących w Wenezueli należą⁚ skały magmowe, skały osadowe i skały metamorficzne․ Skały magmowe, takie jak granit i bazalt, powstały w wyniku ochłodzenia i zestalenia magmy lub lawy․ Skały magmowe występują głównie w tarczy Gujańskiej, która jest starożytną platformą prekambryjską․ Skały osadowe, takie jak piaskowce, łupki i wapienie, powstały w wyniku gromadzenia się osadów, takich jak piasek, muł i szczątki organizmów․ Skały osadowe występują głównie w basenach sedymentacyjnych, które powstały w wyniku erozji i sedymentacji․ Skały metamorficzne, takie jak gnejs i łupki krystaliczne, powstały w wyniku przekształcenia skał magmowych lub osadowych pod wpływem wysokiego ciśnienia i temperatury․ Skały metamorficzne występują głównie w tarczy Gujańskiej, która była poddana intensywnym procesom tektonicznym․

Zasoby geologiczne

Wenezuela jest bogata w zasoby geologiczne, które odgrywają kluczową rolę w jej gospodarce i rozwoju․ Te zasoby obejmują ropę naftową, gaz ziemny, rudy metali i minerały․

Wenezuela jest jednym z największych producentów ropy naftowej na świecie, a jej złoża są skoncentrowane głównie w basenach sedymentacyjnych, takich jak basen Maracaibo i basen Orinoco․ Kraju posiada również znaczące zasoby gazu ziemnego, które są wydobywane głównie w basenach Llanos i Orinoco․ Wenezuelskie złoża rud metali obejmują złoto, diamenty, żelazo, boksyt i mangan․ Minerały, takie jak sól, gips i wapno, są również wydobywane w Wenezueli․ Te zasoby geologiczne odgrywają kluczową rolę w gospodarce Wenezueli, zapewniając dochody z eksportu i wspierając rozwój przemysłu․

Zagrożenia geologiczne

Złożona geologia Wenezueli wiąże się z występowaniem potencjalnych zagrożeń geologicznych, które mogą mieć znaczący wpływ na środowisko, infrastrukturę i ludność․ Do najważniejszych zagrożeń geologicznych w Wenezueli należą trzęsienia ziemi, osuwiska i powodzie․

Wenezuela leży w strefie aktywności sejsmicznej, gdzie płyty tektoniczne zderzają się ze sobą, co może prowadzić do trzęsień ziemi․ Najbardziej zagrożone obszary to zachodnia Wenezuela, gdzie znajdują się Andy, oraz północna Wenezuela, gdzie znajduje się tarcza Gujańska․ Osuwiska są częstym problemem w Wenezueli, zwłaszcza w obszarach górskich i na zboczach wzniesień․ Osuwiska mogą być wywołane przez silne opady deszczu, trzęsienia ziemi lub działalność człowieka․ Powodzie są również częstym problemem w Wenezueli, zwłaszcza w porze deszczowej․ Powodzie mogą być wywołane przez silne opady deszczu, przelewanie się rzek lub podnoszenie się poziomu morza․

Trzęsienia ziemi

Wenezuela leży w strefie aktywności sejsmicznej, gdzie płyty tektoniczne zderzają się ze sobą, co może prowadzić do trzęsień ziemi․ Najbardziej zagrożone obszary to zachodnia Wenezuela, gdzie znajdują się Andy, oraz północna Wenezuela, gdzie znajduje się tarcza Gujańska․

W Andach, w wyniku zderzenia płyty południowoamerykańskiej z płytą Nazca, dochodzi do częstych trzęsień ziemi․ W tarczy Gujańskiej, w wyniku ruchów tektonicznych wzdłuż strefy uskokowej, również występują trzęsienia ziemi, choć są one zazwyczaj słabsze niż w Andach․ W historii Wenezueli odnotowano wiele trzęsień ziemi, z których niektóre były bardzo silne i powodowały znaczne szkody․ Najsilniejsze trzęsienie ziemi w Wenezueli miało miejsce w 1812 roku w Caracas i miało siłę 7,7 w skali Richtera․ Trzęsienia ziemi stanowią poważne zagrożenie dla Wenezueli, zwłaszcza dla obszarów miejskich i infrastruktury․

Zsuwiska

Osuwiska są częstym problemem w Wenezueli, zwłaszcza w obszarach górskich i na zboczach wzniesień․ Są one wywołane przez różne czynniki, w tym silne opady deszczu, trzęsienia ziemi i działalność człowieka․ Wzrost populacji i urbanizacja w Wenezueli doprowadziły do zwiększenia presji na tereny górskie, co zwiększa ryzyko osuwisk․

Osuwiska mogą powodować znaczne szkody, niszcząc budynki, drogi i infrastrukturę․ Mogą również prowadzić do utraty życia ludzkiego․ W celu zmniejszenia ryzyka osuwisk konieczne jest wdrażanie działań zapobiegawczych, takich jak stabilizacja zboczy, budowa systemów drenażowych i ograniczenie rozwoju w obszarach zagrożonych osuwiskami․

Powodzie

Powodzie są również częstym problemem w Wenezueli, zwłaszcza w porze deszczowej, która trwa od maja do listopada․ Powodzie mogą być wywołane przez silne opady deszczu, przelewanie się rzek lub podnoszenie się poziomu morza․ Wzrost populacji i urbanizacja w Wenezueli doprowadziły do zwiększenia presji na tereny zalewowe, co zwiększa ryzyko powodzi․

Powodzie mogą powodować znaczne szkody, niszcząc budynki, drogi i infrastrukturę․ Mogą również prowadzić do utraty życia ludzkiego․ W celu zmniejszenia ryzyka powodzi konieczne jest wdrażanie działań zapobiegawczych, takich jak budowa wałów przeciwpowodziowych, oczyszczanie koryt rzecznych i ograniczenie rozwoju w obszarach zagrożonych powodziami․

Badania geologiczne

Badania geologiczne w Wenezueli są prowadzone przez liczne instytucje i organizacje, zarówno rządowe, jak i prywatne․ Celem tych badań jest lepsze poznanie geologii Wenezueli, w tym jej historii geologicznej, struktury, składu i zasobów naturalnych․ Badania geologiczne są niezbędne do zarządzania zasobami naturalnymi, planowania rozwoju gospodarczego i ochrony środowiska․

W Wenezueli prowadzone są różne rodzaje badań geologicznych, w tym mapowanie geologiczne, badania geofizyczne, wiercenia eksploracyjne i analizy laboratoryjne․ Mapowanie geologiczne obejmuje tworzenie map geologicznych, które przedstawiają rozmieszczenie różnych formacji skalnych i struktur geologicznych․ Badania geofizyczne obejmują wykorzystanie metod geofizycznych, takich jak sejsmika, grawimetria i magnetometr, do badania struktury i składu wnętrza Ziemi․ Wiercenia eksploracyjne obejmują wiercenie otworów wiertniczych w celu pobrania próbek skał i płynów․ Analizy laboratoryjne obejmują badanie próbek skał i płynów w celu określenia ich składu mineralnego, struktury i wieku․

Instytucje i organizacje

W Wenezueli badania geologiczne są prowadzone przez liczne instytucje i organizacje, zarówno rządowe, jak i prywatne․ Do najważniejszych instytucji rządowych zajmujących się geologią należą⁚ Ministerstwo Energii i Górnictwa (Ministerio del Poder Popular para la Energía y Minas), Ministerstwo Środowiska (Ministerio del Poder Popular para el Ambiente) oraz Wenezuelskie Narodowe Centrum Badawcze (Centro Nacional de Investigaciones Científicas, CENIC)․

Wśród prywatnych organizacji zajmujących się geologią w Wenezueli znajdują się liczne firmy naftowe, górnicze i konsultingowe․ Firmy naftowe, takie jak PDVSA (Petróleos de Venezuela, S․A․), zajmują się eksploracją i wydobyciem ropy naftowej i gazu ziemnego․ Firmy górnicze, takie jak CVG (Corporación Venezolana de Guayana), zajmują się wydobyciem rud metali i minerałów․ Firmy konsultingowe, takie jak Geo-Consult, świadczą usługi w zakresie badań geologicznych, geotechnicznych i środowiskowych;

Projekty badawcze

W Wenezueli prowadzone są liczne projekty badawcze związane z geologią, które mają na celu lepsze poznanie jej historii geologicznej, struktury, składu i zasobów naturalnych․ Te projekty są realizowane przez instytucje rządowe, uniwersytety i firmy prywatne․

Do przykładów projektów badawczych związanych z geologią Wenezueli należą⁚ badania nad formacjami naftowymi w basenach Maracaibo i Orinoco, badania nad złożami rud metali w tarczy Gujańskiej, badania nad zagrożeniami geologicznymi, takimi jak trzęsienia ziemi i osuwiska, oraz badania nad wpływem zmian klimatu na środowisko geologiczne Wenezueli․