Ekonomia klasyczna: koncepcja, pochodzenie, cechy, autorzy

Ekonomia klasyczna⁚ koncepcja‚ pochodzenie‚ cechy‚ autorzy

Ekonomia klasyczna to szkoła ekonomiczna‚ która zdominowała myśl ekonomiczną w XVIII i XIX wieku‚ kładąc nacisk na wolny rynek i wzrost gospodarczy.

Wprowadzenie

Ekonomia klasyczna‚ często określana jako szkoła liberalna‚ stanowiła dominującą szkołę myśli ekonomicznej w XVIII i XIX wieku. Jej korzenie sięgają czasów Oświecenia‚ a jej główni przedstawiciele‚ tacy jak Adam Smith‚ David Ricardo i John Stuart Mill‚ wywarli trwały wpływ na rozwój ekonomii. Ekonomia klasyczna charakteryzuje się silnym naciskiem na wolny rynek‚ minimalną ingerencję państwa w gospodarkę i przekonaniem‚ że siły rynkowe są w stanie zapewnić optymalne wykorzystanie zasobów. Kluczowe pojęcia ekonomii klasycznej obejmują teorię wartości pracy‚ prawo popytu i podaży‚ teorię przewagi komparatywnej oraz koncepcję niewidzialnej ręki.

Pochodzenie i rozwój ekonomii klasycznej

Ekonomia klasyczna narodziła się w kontekście rewolucji przemysłowej i rozwoju kapitalizmu. W XVIII wieku‚ w dobie oświecenia‚ zaczęto kwestionować dotychczasowe teorie ekonomiczne‚ oparte na merkantylizmie‚ który faworyzował ekspansję handlową i gromadzenie bogactwa w postaci złota. W tym czasie zaczęto dostrzegać znaczenie produkcji i pracy jako źródeł bogactwa. Kluczowym wydarzeniem w rozwoju ekonomii klasycznej było opublikowanie w 1776 roku przez Adama Smitha “Bogactwa Narodów”‚ które stało się fundamentem tej szkoły ekonomicznej. Smith argumentował‚ że wolny rynek‚ oparty na zasadzie “niewidzialnej ręki”‚ jest w stanie zapewnić optymalne wykorzystanie zasobów i prowadzić do wzrostu gospodarczego. W kolejnych dziesięcioleciach XIX wieku‚ ekonomiści tacy jak David Ricardo‚ Thomas Malthus i John Stuart Mill rozwijali i modyfikowali idee Smitha‚ wprowadzając nowe koncepcje‚ takie jak prawo renty‚ teoria wartości pracy i teoria przewagi komparatywnej.

Kontekst historyczny

Ekonomia klasyczna narodziła się w kontekście rewolucji przemysłowej‚ która rozpoczęła się w drugiej połowie XVIII wieku w Wielkiej Brytanii. Rewolucja ta charakteryzowała się gwałtownym rozwojem technologicznym‚ wzrostem produkcji przemysłowej i migracją ludności z obszarów wiejskich do miast. Wzrost produkcji i handlu prowadził do zwiększenia bogactwa narodowego‚ ale jednocześnie rodził nowe problemy społeczne‚ takie jak ubóstwo‚ nierówności społeczne i zanieczyszczenie środowiska. W tym kontekście zaczęto poszukiwać nowych teorii ekonomicznych‚ które mogłyby wyjaśnić zachodzące zmiany i wskazać kierunki rozwoju gospodarki. Ekonomia klasyczna‚ z jej naciskiem na wolny rynek i wzrost gospodarczy‚ stała się odpowiedzią na te wyzwania.

Wpływ Oświecenia

Ekonomia klasyczna była silnie inspirowana ideami Oświecenia‚ które kładły nacisk na rozum‚ wolność indywidualną i postęp. Oświeceniowi myśliciele‚ tacy jak John Locke‚ Jean-Jacques Rousseau i Monteskiusz‚ argumentowali‚ że społeczeństwo powinno być oparte na zasadach prawa naturalnego i wolności jednostki. Ideę tę przejęli ekonomiści klasyczni‚ którzy widzieli w wolnym rynku mechanizm zapewniający sprawiedliwe i efektywne rozdzielanie zasobów. Oświeceniowy nacisk na racjonalność i empiryzm przyczynił się do rozwoju metod badawczych w ekonomii‚ a także do zastosowania analizy matematycznej w modelowaniu zjawisk ekonomicznych. Ekonomia klasyczna‚ w dużej mierze‚ stanowiła próbę zastosowania oświeceniowych zasad do sfery gospodarczej.

Kluczowe cechy ekonomii klasycznej

Ekonomia klasyczna charakteryzuje się szeregiem kluczowych cech‚ które odróżniają ją od innych szkół ekonomicznych. Do najważniejszych należą⁚ liberalizm gospodarczy i laissez-faire‚ rynkowy mechanizm cenowy‚ teoria wartości pracy‚ nacisk na wzrost gospodarczy i wiara w naturalne siły rynkowe. Liberalizm gospodarczy zakłada minimalną ingerencję państwa w gospodarkę‚ a rynkowy mechanizm cenowy‚ oparty na zasadzie popytu i podaży‚ zapewnia efektywne rozdzielanie zasobów. Teoria wartości pracy‚ rozwijana przez Adama Smitha i Davida Ricardo‚ zakłada‚ że wartość towarów i usług jest determinowana ilością pracy włożonej w ich produkcję. Wzrost gospodarczy‚ rozumiany jako zwiększenie produkcji i bogactwa narodowego‚ stanowił centralny cel ekonomii klasycznej. Ekonomia klasyczna zakładała‚ że wolny rynek‚ poprzez działanie “niewidzialnej ręki”‚ jest w stanie samoregulować się i prowadzić do optymalnego wykorzystania zasobów.

Liberalizm gospodarczy i laissez-faire

Ekonomia klasyczna była silnie związana z ideą liberalizmu gospodarczego‚ która zakładała minimalną ingerencję państwa w gospodarkę. Zasada “laissez-faire” (“pozostawcie działać”)‚ głosiła‚ że rynek sam w sobie jest w stanie zapewnić optymalne wykorzystanie zasobów i prowadzić do wzrostu gospodarczego. Ekonomiści klasyczni argumentowali‚ że ingerencja państwa w gospodarkę‚ w postaci regulacji‚ podatków czy dotacji‚ zakłóca naturalny bieg rynku i prowadzi do nieefektywności. Według nich‚ najlepszym sposobem na zwiększenie bogactwa narodowego jest stworzenie wolnego rynku‚ na którym jednostki mogą swobodnie działać‚ podejmować decyzje i konkurować ze sobą. Liberalizm gospodarczy stał się fundamentem ekonomii klasycznej‚ a jego idee miały znaczący wpływ na rozwój kapitalizmu i globalizacji.

Rynkowy mechanizm cenowy

Ekonomia klasyczna kładła silny nacisk na rynkowy mechanizm cenowy‚ który stanowił podstawę jej teorii. Według ekonomistów klasycznych‚ ceny towarów i usług są determinowane przez siły popytu i podaży. Gdy popyt na dany towar jest większy niż podaż‚ cena rośnie‚ co z kolei zachęca producentów do zwiększenia produkcji. Natomiast gdy podaż przewyższa popyt‚ cena spada‚ co prowadzi do zmniejszenia produkcji. Ten mechanizm samoregulacji‚ oparty na zasadzie niewidzialnej ręki‚ zapewnia efektywne rozdzielanie zasobów i optymalne wykorzystanie siły roboczej. Rynkowy mechanizm cenowy‚ według ekonomistów klasycznych‚ jest w stanie zapewnić harmonię między producentami i konsumentami‚ prowadząc do wzrostu gospodarczego i dobrobytu.

Teoria wartości pracy

Teoria wartości pracy‚ rozwijana przez Adama Smitha i Davida Ricardo‚ stanowiła centralny element ekonomii klasycznej. Według tej teorii‚ wartość towarów i usług jest determinowana ilością pracy włożonej w ich produkcję. Im więcej pracy potrzeba do wytworzenia danego produktu‚ tym wyższa jego wartość. Teoria wartości pracy zakładała‚ że praca jest jedynym źródłem wartości‚ a inne czynniki produkcji‚ takie jak ziemia czy kapitał‚ jedynie zwiększają produktywność pracy. Teoria ta miała swoje ograniczenia‚ ponieważ nie uwzględniała innych czynników wpływających na cenę‚ takich jak rzadkość‚ popyt czy koszty produkcji. Niemniej jednak‚ teoria wartości pracy odegrała kluczową rolę w rozwoju ekonomii klasycznej‚ a jej idee miały wpływ na późniejsze teorie ekonomiczne.

Nacisk na wzrost gospodarczy

Ekonomia klasyczna kładła duży nacisk na wzrost gospodarczy‚ rozumiany jako zwiększenie produkcji i bogactwa narodowego. Ekonomiści klasyczni wierzyli‚ że wzrost gospodarczy jest kluczem do poprawy dobrobytu ludności i zmniejszenia ubóstwa. Wzrost gospodarczy‚ według nich‚ był możliwy dzięki zwiększeniu produktywności pracy‚ rozwojowi technologicznemu i swobodnemu przepływowi kapitału. Ekonomiści klasyczni argumentowali‚ że wolny rynek‚ poprzez działanie “niewidzialnej ręki”‚ jest w stanie zapewnić optymalne warunki dla wzrostu gospodarczego. Nacisk na wzrost gospodarczy stał się jednym z kluczowych elementów ekonomii klasycznej i miał znaczący wpływ na rozwój kapitalizmu i globalizacji.

Główni przedstawiciele ekonomii klasycznej

Ekonomia klasyczna dała światu wielu wybitnych ekonomistów‚ których idee miały trwały wpływ na rozwój myśli ekonomicznej. Do najważniejszych przedstawicieli tej szkoły należą⁚ Adam Smith‚ David Ricardo i John Stuart Mill. Adam Smith‚ autor “Bogactwa Narodów”‚ uchodzi za ojca ekonomii klasycznej. Jego praca stanowiła fundamentalny punkt odniesienia dla późniejszych ekonomistów. Smith argumentował‚ że wolny rynek‚ oparty na zasadzie “niewidzialnej ręki”‚ jest w stanie zapewnić optymalne wykorzystanie zasobów i prowadzić do wzrostu gospodarczego. David Ricardo‚ znany ze swoich prac nad teorią wartości pracy i teorią przewagi komparatywnej‚ rozwinął i zmodyfikował idee Smitha. Ricardo sformułował również prawo renty‚ które wyjaśniało‚ w jaki sposób wzrost populacji wpływa na ceny ziemi. John Stuart Mill‚ autor “Zasad ekonomii politycznej”‚ rozszerzył analizę ekonomii klasycznej o zagadnienia społeczne i polityczne. Mill argumentował‚ że rząd powinien odgrywać pewną rolę w gospodarce‚ aby zapewnić sprawiedliwość społeczną i chronić prawa jednostki.

Adam Smith

Adam Smith‚ szkocki ekonomista i filozof‚ uznawany jest za ojca ekonomii klasycznej. Jego magnum opus‚ “Bogactwo Narodów”‚ opublikowane w 1776 roku‚ stanowiło przełom w myśleniu ekonomicznym. Smith argumentował‚ że wolny rynek‚ oparty na zasadzie “niewidzialnej ręki”‚ jest w stanie zapewnić optymalne wykorzystanie zasobów i prowadzić do wzrostu gospodarczego. Według Smitha‚ jednostki‚ działając w swoim własnym interesie‚ przyczyniają się do dobrobytu społecznego. Smith podkreślał znaczenie specjalizacji i podziału pracy‚ które zwiększają produktywność i bogactwo narodowe. “Bogactwo Narodów” stało się fundamentem ekonomii klasycznej i miało znaczący wpływ na rozwój kapitalizmu i globalizacji.

“Bogactwo Narodów”

“Bogactwo Narodów”‚ opublikowane w 1776 roku‚ to jedno z najważniejszych dzieł w historii ekonomii. W książce tej Adam Smith przedstawił swoje główne teorie dotyczące funkcjonowania gospodarki‚ w tym teorię wartości pracy‚ teorię niewidzialnej ręki i teorię przewagi komparatywnej. Smith argumentował‚ że bogactwo narodowe nie zależy od ilości złota i srebra‚ jak sądzono w czasach merkantylizmu‚ ale od ilości towarów i usług produkowanych w danym kraju. Smith uważał‚ że wolny rynek‚ oparty na zasadzie “niewidzialnej ręki”‚ jest w stanie zapewnić optymalne wykorzystanie zasobów i prowadzić do wzrostu gospodarczego. “Bogactwo Narodów” miało ogromny wpływ na rozwój ekonomii klasycznej i stało się fundamentem dla późniejszych teorii ekonomicznych.

Teoria niewidzialnej ręki

Teoria niewidzialnej ręki‚ sformułowana przez Adama Smitha‚ jest jednym z najbardziej znanych i wpływowym pojęć w ekonomii. Smith argumentował‚ że jednostki‚ działając w swoim własnym interesie‚ nieświadomie przyczyniają się do dobrobytu społecznego. Według niego‚ wolny rynek‚ poprzez działanie “niewidzialnej ręki”‚ jest w stanie samoregulować się i prowadzić do optymalnego wykorzystania zasobów. Mechanizm ten polega na tym‚ że konkurencja między producentami i konsumentami‚ a także dążenie do maksymalizacji zysków‚ prowadzą do efektywnego rozdzielania zasobów i optymalnego wykorzystania siły roboczej. Teoria niewidzialnej ręki stała się jednym z kluczowych elementów ekonomii klasycznej i miała znaczący wpływ na rozwój kapitalizmu i globalizacji.

Wolny handel i specjalizacja

Adam Smith był gorącym zwolennikiem wolnego handlu i specjalizacji. Uważał‚ że wolny handel między krajami prowadzi do wzrostu gospodarczego i dobrobytu. Według Smitha‚ kraje powinny specjalizować się w produkcji tych dóbr i usług‚ w których są najbardziej efektywne‚ a następnie wymieniać je z innymi krajami. Specjalizacja i podział pracy‚ według Smitha‚ zwiększają produktywność i bogactwo narodowe. Smith argumentował‚ że ochrona handlowa‚ w postaci ceł i innych barier‚ jest szkodliwa dla gospodarki. Wolny handel‚ według Smitha‚ prowadzi do zwiększenia konkurencji‚ obniżenia cen i poprawy jakości produktów. Idee Smitha dotyczące wolnego handlu i specjalizacji miały znaczący wpływ na rozwój globalizacji i handlu międzynarodowego.

David Ricardo

David Ricardo‚ brytyjski ekonomista‚ był jednym z najważniejszych przedstawicieli ekonomii klasycznej. Ricardo rozwijał i modyfikował idee Adama Smitha‚ wnosząc do ekonomii nowe koncepcje‚ takie jak prawo renty‚ teoria wartości pracy i teoria przewagi komparatywnej. Ricardo argumentował‚ że wartość towarów i usług jest determinowana ilością pracy włożonej w ich produkcję. W swojej teorii przewagi komparatywnej‚ Ricardo wykazał‚ że kraje mogą zyskać na handlu międzynarodowym‚ nawet jeśli jeden kraj jest bardziej efektywny w produkcji wszystkich dóbr. Ricardo był również zwolennikiem wolnego handlu i przeciwnikiem protekcjonizmu. Jego idee miały znaczący wpływ na rozwój ekonomii i handlu międzynarodowego.

Prawo renty

Prawo renty‚ sformułowane przez Davida Ricardo‚ wyjaśnia‚ w jaki sposób wzrost populacji wpływa na ceny ziemi. Według Ricardo‚ gdy populacja rośnie‚ zapotrzebowanie na żywność wzrasta‚ co prowadzi do zwiększenia popytu na ziemię uprawianą. W rezultacie‚ ceny ziemi rosną‚ a część zysków z produkcji rolnej trafia do właścicieli ziemi w postaci renty. Renta‚ według Ricardo‚ jest “czystym zyskiem”‚ który nie jest wynikiem pracy lub kapitału. Prawo renty pokazuje‚ że wzrost populacji może prowadzić do nierówności społecznych‚ ponieważ właściciele ziemi czerpią korzyści z rosnących cen ziemi‚ podczas gdy rolnicy i robotnicy muszą płacić więcej za żywność.

Teoria wartości pracy

Teoria wartości pracy‚ rozwijana przez Adama Smitha i Davida Ricardo‚ stanowiła centralny element ekonomii klasycznej. Według tej teorii‚ wartość towarów i usług jest determinowana ilością pracy włożonej w ich produkcję. Im więcej pracy potrzeba do wytworzenia danego produktu‚ tym wyższa jego wartość. Teoria wartości pracy zakładała‚ że praca jest jedynym źródłem wartości‚ a inne czynniki produkcji‚ takie jak ziemia czy kapitał‚ jedynie zwiększają produktywność pracy. Teoria ta miała swoje ograniczenia‚ ponieważ nie uwzględniała innych czynników wpływających na cenę‚ takich jak rzadkość‚ popyt czy koszty produkcji. Niemniej jednak‚ teoria wartości pracy odegrała kluczową rolę w rozwoju ekonomii klasycznej‚ a jej idee miały wpływ na późniejsze teorie ekonomiczne.

Teoria przewagi komparatywnej

Teoria przewagi komparatywnej‚ sformułowana przez Davida Ricardo‚ jest jednym z najważniejszych osiągnięć ekonomii klasycznej. Teoria ta głosi‚ że kraje mogą zyskać na handlu międzynarodowym‚ nawet jeśli jeden kraj jest bardziej efektywny w produkcji wszystkich dóbr. Ricardo argumentował‚ że kraje powinny specjalizować się w produkcji tych dóbr i usług‚ w których mają przewagę komparatywną‚ czyli w których są względnie bardziej efektywne. Następnie‚ kraje powinny wymieniać się tymi dobrami‚ co prowadzi do wzrostu gospodarczego i dobrobytu. Teoria przewagi komparatywnej pokazuje‚ że handel międzynarodowy jest korzystny dla wszystkich uczestników‚ ponieważ pozwala im na specjalizację i zwiększenie produktywności.

John Stuart Mill

John Stuart Mill‚ brytyjski filozof i ekonomista‚ był jednym z najważniejszych przedstawicieli ekonomii klasycznej. Mill rozszerzył analizę ekonomii klasycznej o zagadnienia społeczne i polityczne. W swoim dziele “Zasady ekonomii politycznej”‚ Mill argumentował‚ że rząd powinien odgrywać pewną rolę w gospodarce‚ aby zapewnić sprawiedliwość społeczną i chronić prawa jednostki. Mill był zwolennikiem liberalizmu‚ ale jednocześnie dostrzegał ograniczenia wolnego rynku. Uważał‚ że rząd powinien interweniować w gospodarce‚ aby chronić słabszych‚ zapewnić edukację i dbać o dobrostan społeczeństwa. Mill był również pionierem w dziedzinie ekonomii pracy i ekonomii rozwoju. Jego idee miały znaczący wpływ na rozwój myśli ekonomicznej i politycznej.

“Zasady ekonomii politycznej”

“Zasady ekonomii politycznej”‚ opublikowane w 1848 roku‚ to jedno z najważniejszych dzieł Johna Stuarta Milla. W książce tej Mill przedstawił swoje poglądy na temat funkcjonowania gospodarki‚ w tym rolę rządu‚ sprawiedliwość społeczną i prawa jednostki. Mill był zwolennikiem liberalizmu‚ ale jednocześnie dostrzegał ograniczenia wolnego rynku. Uważał‚ że rząd powinien interweniować w gospodarce‚ aby chronić słabszych‚ zapewnić edukację i dbać o dobrostan społeczeństwa. Mill był również pionierem w dziedzinie ekonomii pracy i ekonomii rozwoju. “Zasady ekonomii politycznej” miały znaczący wpływ na rozwój myśli ekonomicznej i politycznej.

Rola rządu w gospodarce

John Stuart Mill‚ w przeciwieństwie do niektórych swoich poprzedników‚ uznawał pewną rolę rządu w gospodarce. Mill argumentował‚ że rząd powinien interweniować w gospodarce‚ aby chronić słabszych‚ zapewnić edukację i dbać o dobrostan społeczeństwa. Mill uważał‚ że wolny rynek nie zawsze zapewnia sprawiedliwe rozdzielanie zasobów i że rząd powinien ingerować‚ aby zapewnić równość szans i zapobiec nadmiernym nierównościom. Mill proponował‚ aby rząd wspierał edukację‚ zapewnił dostęp do opieki zdrowotnej i stworzył system ubezpieczeń społecznych. Jego poglądy na rolę rządu w gospodarce były bardziej progresywne niż poglądy innych ekonomistów klasycznych.

Teoria sprawiedliwości społecznej

John Stuart Mill był również pionierem w dziedzinie teorii sprawiedliwości społecznej. Mill argumentował‚ że celem społeczeństwa powinno być zapewnienie równości szans i dobrostanu dla wszystkich obywateli. Uważał‚ że wolny rynek nie zawsze zapewnia sprawiedliwe rozdzielanie zasobów i że rząd powinien ingerować‚ aby chronić słabszych i zapewnić równość szans. Mill proponował‚ aby rząd wspierał edukację‚ zapewnił dostęp do opieki zdrowotnej i stworzył system ubezpieczeń społecznych. Jego poglądy na sprawiedliwość społeczną były bardziej progresywne niż poglądy innych ekonomistów klasycznych i miały znaczący wpływ na rozwój myśli socjalnej.

Wpływ ekonomii klasycznej na rozwój ekonomii

Ekonomia klasyczna wywarła głęboki wpływ na rozwój myśli ekonomicznej; Jej idee‚ takie jak wolny rynek‚ teoria wartości pracy‚ teoria przewagi komparatywnej i “niewidzialna ręka”‚ stały się podstawą dla późniejszych szkół ekonomicznych. W XX wieku‚ pojawiły się dwie główne szkoły ekonomiczne‚ które odziedziczyły po ekonomii klasycznej⁚ neoclassical economics i Keynesian economics. Neoclassical economics‚ rozwijana przez ekonomistów takich jak Alfred Marshall i Leon Walras‚ koncentrowała się na analizie równowagi rynkowej i optymalnego wykorzystania zasobów. Keynesian economics‚ rozwijana przez Johna Maynarda Keynesa‚ skupiała się na roli rządu w stabilizowaniu gospodarki i przeciwdziałaniu bezrobociu. Obie te szkoły‚ pomimo różnic‚ opierały się na podstawowych założeniach ekonomii klasycznej‚ takich jak racjonalność jednostki i znaczenie wolnego rynku.

Neoclassical economics

Neoclassical economics‚ rozwijana w drugiej połowie XIX wieku‚ stanowiła kontynuację i rozwinięcie ekonomii klasycznej. Neoclassical economics skupiała się na analizie równowagi rynkowej i optymalnego wykorzystania zasobów. Ekonomiści neoclassical‚ tacy jak Alfred Marshall i Leon Walras‚ rozwinęli teorię użyteczności‚ która zakładała‚ że jednostki dążą do maksymalizacji swojej użyteczności‚ czyli zadowolenia z konsumpcji dóbr i usług. Neoclassical economics wykorzystywała również narzędzia matematyczne do modelowania zjawisk ekonomicznych. Neoclassical economics miała znaczący wpływ na rozwój ekonomii‚ a jej idee są nadal wykorzystywane w analizie rynków i optymalizacji zasobów.

Keynesian economics

Keynesian economics‚ rozwijana przez Johna Maynarda Keynesa w latach 30. XX wieku‚ stanowiła reakcję na Wielki Kryzys. Keynes argumentował‚ że wolny rynek nie zawsze jest w stanie zapewnić pełne zatrudnienie i stabilność gospodarczą. Według Keynesa‚ rząd powinien odgrywać aktywną rolę w stabilizowaniu gospodarki poprzez politykę fiskalną i monetarną. Keynesian economics kładła nacisk na zwiększenie popytu agregatowego‚ poprzez zwiększenie wydatków rządowych‚ obniżenie podatków i łatwiejszy dostęp do kredytu. Keynesian economics miała znaczący wpływ na politykę gospodarczą w XX wieku‚ a jej idee są nadal wykorzystywane w walce z recesją i bezrobociem.

Podsumowanie

Ekonomia klasyczna‚ z jej naciskiem na wolny rynek i wzrost gospodarczy‚ odegrała kluczową rolę w rozwoju myśli ekonomicznej. Jej idee‚ takie jak “niewidzialna ręka”‚ teoria wartości pracy i teoria przewagi komparatywnej‚ stały się podstawą dla późniejszych szkół ekonomicznych. Chociaż ekonomia klasyczna była krytykowana za ignorowanie problemów społecznych i nierówności‚ jej wpływ na rozwój kapitalizmu i globalizacji jest niezaprzeczalny. Ekonomia klasyczna wywarła trwały wpływ na rozwój myśli ekonomicznej‚ a jej idee są nadal wykorzystywane w analizie rynków i optymalizacji zasobów. Współczesna ekonomia opiera się na wielu koncepcjach i narzędziach opracowanych przez ekonomistów klasycznych‚ którzy stworzyli fundamenty dla obecnego stanu wiedzy ekonomicznej.